İstanbul'un Katmanları: Tarihi Yarımadanın Yeraltı Mirasını Keşfetmek
Yer: Fatih, Istanbul
Yürütücü: Kerim Altuğ
Düzenleyen: İBB Miras
Dil: İngilizce
Tarih / Saat: 6 Ekim, 14:00-18:00
Bu kent rotası kapsamında katılımcılar, İBB Miras ekibi eşliğinde İstanbul’un yeraltı mirasına bir yolculuğa çıkacak ve Bukoleon Sarayı, Yerebatan Sarnıcı, Saraçhane Kazı Evi'ni ziyaret edecek.
Bukoleon Sarayı: Hormisdas Sarayı ve Iustinianus Evi olarak da bilinen Bukoleon Sarayı, ismini Konstantin Porphyrogennetos (MS 912-959) tarafından yaptırılan ve sarayın imparatorluk iskelesinin önünde bulunan, bir aslan ve bir boğanın mücadelesi konulu bir grup heykelden almaktadır. Sarayın ilk inşası ile ilgili literatürde farklı yorumlar bulunmakla birlikte; Bukoleon Sarayı, Doğan Kuban ve Wolfgang Müller-Wiener tarafından II. Theodosius dönemine (MS 408-450) tarihlendirilir. Osmanlı döneminde bir yerleşim yeri olan bu bölgede değişik tarihlerde çıkan yangınlar, sarayın tamamına yakın bir kısmını yok etti. Ama asıl büyük zararı 19. yüzyıl sonu ve 20. yüzyıl başındaki Rumeli demiryolu hattının yapımı sonrasında aldı. Bu sırada sarayın kara tarafı tamamen yıkılarak günümüze sadece deniz surları tarafındaki cephesi gelebildi. 2020 yılında Kültür Varlıkları Daire Başkanlığı tarafından onaylı proje doğrultusunda restorasyon uygulama çalışmalarına başlandı. İBB Miras tarafından sürdürülen restorasyon çalışmaları hız kesmeden devam etmektedir.
Yerebatan Sarnıcı:Yerebatan Sarnıcı, 6. yüzyılda Doğu Roma İmparatoru Iustinianus tarafından inşa ettirildi. Latincede “Cisterna Basilica” olarak adlandırılan, “Bazilika Sarnıcı” olarak da bilinen yapı, suyollarından ve yağmurdan elde edilen suyu, Büyük Saray ve çevresindeki yapılara dağıtarak yüzyıllar boyunca kentin su ihtiyacını karşıladı. 80 bin tonluk su kapasitesiyle şehrin en büyük kapalı sarnıcı olan ve diğer kapalı sarnıçlardan daha fazla devşirme taşıyıcı elemana sahip olmasıyla dikkat çeken Yerebatan Sarnıcı, tonoz sistemiyle örtülü, her biri 9 metre yüksekliğindeki 336 sütunu barındırmaktadır. 2020 yılında restorasyon çalışmalarını devralan İBB Miras, yapıyı 1500 ton betondan arındırılarak ve depreme karşı güçlendirildi.
Saraçhane Kazı Evi(Polyeuktos Kilisesi): Aziz Polyeuktos Kilisesi, Anikia Iuliana tarafından Aziz Polyeuktos anısına M. S. 524-527 yılları arasında yaptırıldı. Yapı, bazilikal planlı ilk kubbeli bazilika olarak Bizans sanatında önemli bir yere sahiptir. Mimari özellikleri ile Ayasofya’nın yapılışına ilham veren kilisenin, Konstantinopolis’te o zamana kadar inşa edilen en büyük ve ihtişamlı yapı olduğu kabul görmektedir. 2022’den itibaren İBB Miras’ın yaptığı çalışmalarda; kilisenin atrium, vaftizhane, sarnıç, narteks, kuzey koridor ve naos bölümlerinde kazılar yapılarak; kazılarda 681 adet bronz sikke, damgalı tuğla, mermer parçalar, seramik, kandil, cam ve metal eserler açığa çıkarıldı. Ayrıca 2023 kazı yılında devam eden çalışmalar neticesinde ana yapının kuzeydoğu köşesinde kiliseye ait iki mekân, kuzeyinde Roma dönemine ait olduğu düşünülen Pan heykeli başta olmak üzere çeşitli heykel parçaları ile mezar stelleri bulundu. Kilise ana yapısının kuzey ve kuzeybatısında tespit edilen kalıntılar ve heykel buluntularının kuzeyde yer alan Anikia Iuliana’nın sarayına ait olabileceği düşünülmektedir.
Notlar:
Tur İstanbul Kongre merkezi önünden başlayacaktır.
Tüm katılımcıların tur biletleriyle saat 13.30'da alanda olmaları gerekmektedir.
Rota başlangıç noktasına servislerle ulaşım sağlanacaktır.